Kosova‘nın Leposaviç Belediye Başkanı Lulzim Hetemi, kentteki Arnavutlar ile Sırplar arasında yaşanan şiddet olayları nedeniyle makamından çıkamıyor. Nisan ayında yapılan ve Sırpların boykot ettiği seçimde yalnızca 100 oy alarak seçilen Hetemi, şiddet olayları nedeniyle görevini yapamıyor. 7 aydır ofisinden dışarı çıkamayan Hetemi’nin güvenliğini ise NATO birlikleri ve Kosova özel polisi sağlıyor.
Leposaviç Belediye Başkanı Lulzim Hetemi
7 AYDIR OFİSİNDEN ÇIKAMIYOR
Arıcı olan Hetemi, Kosova’nın tamamında azınlık olan ancak Leposaviç’in toplam nüfusunun yüzde 97’sinden fazlasını oluşturan etnik Sırpların boykot ettiği seçimde yalnızca 100 oy aldı. Hetemi, görev yeminini ettikten kısa bir süre sonra, şiddet yanlısı Sırp protestocular, Hetemi’nin ofisini çevreleyerek kendisine gitme çağrısı yaptı. Bunu reddeden Hetemi, 29 Mayıs’tan bu yana bir gün bile evine dönmeden ofisinin bulunduğu binada kalmaya devam ediyor.
KOSOVA-SIRBİSTAN ANLAŞMAZLIĞI
Kosova’nın 1,8 milyonluk nüfusunun büyük çoğunluğunu etnik Arnavutlar oluşturuyor. Ülkenin kuzeyinde yaşayan 50 bin Sırp, Kosova devletini reddediyor ve Belgrad’ı başkentleri olarak tanıyor. Sırbistan ise, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görüyor.
ARAÇ PLAKALARI KRİZE NEDEN OLMUŞTU
Araç plakaları değişim süreci ülkenin kuzeyinde birçok defa krize neden olmuştu. Araç plakalarını değiştirmek istemeyen Sırplar, 31 Temmuz 2022’de kuzeydeki yerleşim yerlerinin ana caddelerine barikatlar kurarken, aynı yılın kasım ayında Kosova’nın merkezi ve yerel kurumlarından toplu şekilde istifa etmişti.
2023’te RKS araç plakalarını alan Kosovalı Sırplara ait 10’dan fazla araç, park halindeyken kimliği henüz belirlenemeyen kişi ya da kişilerce kundaklanmıştı. Kosovalı yetkililer, Kosova’nın kuzeyinde Sırbistan tarafından dağıtılan yasa dışı plakalı yaklaşık 10 bin araç olduğunu tahmin ediyor.
24 EYLÜL’DE TANSİYON YÜKSELMİŞTİ
Kosova’nın kuzeyinde aylardır süren gerginlik, 24 Eylül sabahı çoğunlukla Sırpların yaşadığı Banjska’da yolu kapatan silahlı Sırpların ateş açması sonucu 1 polisin ölmesiyle yeniden tırmanmıştı. Kosova Başbakanı Albin Kurti, “profesyonel bir terörist/suç yapılanması” olarak nitelendirdiği ağır silahlı yaklaşık 30 kişilik grubun Kosova polisine saldırdığını açıklamış, olaydan Sırbistan’ı sorumlu tutmuştu. Banjska Manastırı ve çevresine sığınan silahlı grup, Kosova polisince kuşatılmış ve bölgede gün boyunca çatışmalar sürmüştü.
İçişleri Bakanı Xhelal Sveçla da Banjska’daki operasyonda en az 3 saldırganın öldürüldüğünü, 2’si saldırgan, 4’ü saldırıyı telsiz bağlantılarıyla destekleyen olmak üzere 6 kişinin gözaltına alındığını duyurmuştu. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, 1 Kosova polisinin ölümüyle sonuçlanan olayın Kosovalı Sırplar tarafından yapıldığını doğrularken, olayları üstlenen Kosovalı Sırp Milan Radoicic, Sırbistan’da gözaltına alındıktan sonra adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.