Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), yaşlılık, malullük, geçici ve sürekli iş göremezlik geliri gibi çeşitli sosyal güvenlik hakları sunmaktadır. Ancak bu gelir ve aylıklar uzun süre alınmadığında hukuki ve idari sorunlar ortaya çıkabilmektedir. SGK, sigortalılık statüsüne ve gelir türüne göre değişen zaman aşımı süreleri uygulamaktadır.
2008 ÖNCESİ ÖDEMELERDE 5 YIL ZAMAN AŞIMI
SGK uzmanı İsa Karakaş’ın belirttiğine göre, özellikle 2008 Ekim öncesi SSK ve BAĞ-KUR kapsamında yapılan ödemelerde, 5 yıl içinde tahsil edilmeyen tutarlar zaman aşımına uğrayabilmektedir. SGK Kanunu gereği, bu dönem ödemelerinde 5 yıllık sürenin geçip geçmediği kontrol edildikten sonra ödeme gerçekleştirilmektedir. Süre aşıldığında ilgili döneme ait ödemeler yapılmamaktadır.
MEMURLARDA DA BENZER UYGULAMA
Memur sigortalılarında (4/1-c kapsamı) vazife malullüğü ve ölüm aylıklarında da benzer şekilde 5 yıllık zaman aşımı süresi mevcuttur. Başvurular, ölüm tarihini takip eden ay başından itibaren değerlendirilmekte; gecikme durumunda ise sadece başvuru tarihinden geriye dönük 5 yıllık ödemeler yapılabilmekte, süresi aşan dönemlere ödeme gerçekleştirilmemektedir.
2008 SONRASI ÖDEMELERDE ZAMAN AŞIMI YOK
Özetle, 2008 yılından önce emekli olan ve uzun süre maaş almamış bireylerde, SGK önce maaşın zaman aşımına uğrayıp uğramadığına bakmaktadır. 5 yıl geçmişse ödeme yapılmamakta, geçmemişse ödeme gerçekleştirilmektedir. 2008 yılından sonra bağlanan maaşlarda ise zaman aşımı uygulanmamaktadır.
GAİPLİKTE 5 YIL İÇİNDE BAŞVURU ZORUNLU
Gaiplik durumunda hak sahipleri, mahkeme kararının kesinleştiği tarihten itibaren 5 yıl içinde SGK’ya başvurmak zorundadır. Bu süre içerisinde başvuru yapılmazsa sadece geriye dönük 5 yıllık maaş ödemesi gerçekleştirilmektedir.
Toptan ödeme ve diğer haklar için de benzer süre geçerli olduğundan yurttaşların yasal başvuru sürelerine dikkatle uymaları gerekmektedir.